5/5 Bilal Y. 1 year ago on Google
(Translated
by
Google)
Çakaloz
Mosque,
with
its
architectural
features
and
historical
background,
occupies
an
important
place
in
the
urban
fabric
of
Uşak
City.
It
is
a
monumental
structure
that
has
witnessed
the
last
300
years
of
Uşak
City.
Çakaloz
Mosque
is
the
only
religious
building
among
the
Uşak
Mosques
that
has
European
Baroque
and
Rococo
art
features
in
its
exterior
decorations
and
architecture.
It
offers
a
dense
architectural
splendor
with
its
rich
ornamental
elements.
In
the
first
years
of
the
Republic,
the
Uşak
Mufti
served
in
a
wooden
building
next
to
the
Çakaloz
Mosque.
The
construction
date
of
Çakaloz
Mosque
is
unknown.
The
official
website
of
the
Ministry
of
Culture
and
Tourism,
Turkey Culture
Portal;
It
shows
the
construction
date
of
Çakaloz
Mosque
as
1884.
But
the
archives
say
that
the
actual
construction
date
of
Çakaloz
Mosque
is
not
1884.
In
the
Ottoman
Archive
documents,
the
name
of
this
mosque
is
first
mentioned
as
"Hacı
Veli
Masjid".
However,
the
date
of
construction
is
unknown.
In
1732,
it
gained
the
identity
of
a
mosque
after
the
minaret
was
built
by
Çakalozzade
Hacı
Ali
Ağa
and
the
pulpit
was
placed.
After
this
date,
it
started
to
be
known
as
Çakaloz
Mosque.
The
oldest
document
found
in
the
Ottoman
Archives
about
the
Çakaloz
mosque
is
dated
Rebiyülevvel
1145
(August/September
1732).
We
can
guess
that
it
was
built
in
the
18th
century,
based
on
the
document
numbered
86
in
the
1124th. Archive
Book
of
the
General
Directorate
of
Foundations.
Uşak
University
Communication
Faculty
Dean
M.Murat
Öntuğ
translated
this
document
into
contemporary
Turkish
in
his
article
titled
"Religious
Buildings
in
Uşak
in
the
Ottoman
Era:
Mosques
and
Masjids";
1867
Uşak
Fire;
Çakaloz
Mosque
was
completely
burned
in
the
fire
of
1867.
Its
construction
was
started
by
Sabah
Mahallesi
Company
Hayriyesi
for
its
reconstruction
and
was
completed
in
1869.
Our
information
about
the
fire
that
broke
out
in
Uşak
in
1867
is
extremely
limited.
According
to
rumors,
the
whole
city
was
destroyed
in
this
fire.
1894
Uşak
Fire
(The
Big
Fire);
Uşak
City
Center
was
devastated
by
an
unprecedented
fire
in
1894.
Çakaloz
Mosque,
which
was
completely
burned
after
the
fire;
It
was
rebuilt
by
Sabah
Mahallesi
Company
Hayriye.
This
fire
left
such
great
damage
in
the
city
center
of
Uşak
that
even
after
all
these
years,
it
is
still
narrated
by
our
elders
as
"The
Big
Fire"
(Haşim
Tümer,
Uşak
History,
Istanbul,
1971,
p.l92).
1898
Uşak
Fire;
We
have
no
information
about
the
damage
of
Çakaloz
Mosque.
The
presence
of
11
neighborhoods,
16
mosques,
14
masjids,
6
tombs,
11
madrasahs,
2
churches,
11
inns,
5
baths,
117
flour
mills,
20
dyehouses
for
dyeing
rugs
and
carpet
threads,
15
tanneries,
4
primary
schools,
and
8
primary
schools
in
the
town
of
Uşak
were
the
cause
of
the
fire.
It
is
important
in
that
it
shows
that
the
traces
of
the
negative
impact
on
the
physical
structure
of
the
city
are
compensated
in
a
short
time.
(1316
Hüdavendigar
Province
Yearbook,
p.3S7.)
1922
Uşak
Greek
Fire;
It
is
rumored
that
Çakaloz
Mosque
and
half
of
the
Kurtuluş
District,
the
entire
Hamidiye
District,
Sarayaltı
District
and
Durak
District
were
burned
in
this
fire.
Çakaloz
Mosque
was
rebuilt
after
this
fire
by
Sabah
Mahallesi
Company
Hayriye.
(Original)
Çakaloz
Cami
mimari
özellikleri
ve
tarihi
geçmişiyle
Uşak
Şehrinin
kentsel
dokusunda
önemli
bir
yer
işgal
eder.
Uşak
Şehrinin
yaklaşık
son
300
yıllına
şahitlik
etmiş
abidevi
bir
yapıdır.
Çakaloz
Cami
Uşak
Camileri
içerisinde,
dış
cephe
bezemelerinde
ve
mimarisinde
Avrupa
kökenli Barok ve
Rokoko
sanatı
özellikleri
taşıyan
tek
dini
yapıdır.
Zengin
süsleme
unsurlarıyla
mimari
olarak
kesif
bir
ihtişam
sunmaktadır.
Cumhuriyetin
ilk
yıllarında
Uşak
Müftülüğü,
Çakaloz
Cami
yanında
bulunan
ahşap
bir
yapıda
hizmet
vermiştir.
Çakaloz
Caminin
yapım
tarihi
bilinmemektedir.
Kültür
ve
Turizm
Bakanlığı
tarafından
2015
yılında
hayata
geçirilen
resmi
web
sitesi Türkiye Kültür
Portalı;
Çakaloz
Cami’nin
yapım
tarihini
1884
yılı
olarak
gösterir.
Ama
arşivler
Çakaloz
Caminin
gerçek
yapılış
tarihinin
1884
yılı
olmadığını
söylemektedir.
Osmanlı
Arşiv
evrakında
ilk
olarak
bu
caminin
ismi
“Hacı
Veli
Mescidi”
olarak
anılmaktadır.
Lakin
yapım
tarihi
meçhuldür.
1732
yılında Çakalozzade
Hacı
Ali
Ağa tarafından
minare
yaptırılıp
minber
konulmasıyla
cami
hüvviyeti
kazanmıştır.
Bu
tarihten
sonra
Çakaloz
Cami
namıyla
anılmaya
başlanmıştır.
Çakaloz
cami
hakkında
Osmanlı
Arşivinde
bulunan
en
eski
belge Rebiyülevvel
1145
(Ağustos/Eylül
1732) tarihlidir.
Vakıflar
Genel
Müdürlüğü 1124. Arşivi Defterinde
86
numaralı
evraka
dayanarak
18.yüzyılda
yapıldığını
tahmin
edebiliriz.
Uşak
Üniversitesi
İletişim
Fakütesi
Dekanı
M.Murat
Öntuğ
“Osmanlı
Dönemi
Uşak’taki
Dini
Yapılar:
Camiler
ve
Mescitler”
isimli
makalesinde
bu
evrakı
günümüz
Türkçe’sine
şöyle
çevirir;
1867
Uşak
Yangını;Çakaloz
Cami,
1867
yangınında
tamamen
yanmıştır.
Yeniden
inşaası
için
Sabah
Mahallesi
Şirketi
Hayriyesi
tarafından
inşaatına
başlanılarak
1869
yılında
bitirildi.
Uşak’ta
1867
yılında
çıkan
yangin
hakkında
bilgilerimiz
son
derece
sınırlıdır.
Rivayete
göre
bu
yangında
bütün
şehir
kül
olmuştur.
1894
Uşak
Yangını(Koca
Yangın);
Uşak
Şehir
Merkezi
1894
yılında
emsalsiz
bir
yangınla
büyük
bir
yıkıma
uğradı.
Yangın
sonrasında
tamamen
yanan
Çakaloz
Cami
;
Sabah
Mahallesi
Şirketi
Hayriye’
si
tarafından
yeniden
yaptırılmıştır.
Bu
yangın
Uşak
kent
merkezinde
o
kadar
büyük
bir
hasar
bıraktı
ki
üzerinden
onca
sene
geçmesine
rağmen
hala
büyüklerimiz
tarafından
“Koca
Yangın”
namıyla
rivayet
edilir.(
Haşim
Tümer,
Uşak
Tarihi,
İstanbul,
1971,
s.l92)
1898
Uşak
Yangını;
Çakaloz
Caminin
hasar
gördüğü
hakkında
bir
bilgimiz
yoktur.
Uşak
kasabasında
11
mahalle,
16
cami,
14
mescit,
6
türbe,
11
medrese,
2
kilise,11
han,
5
hamam,
117
un
değirmeni,
kilim
ve
halı
iplerini
boyamak
için
20
boyahane,
15
debbağhane,
4
iptidai,
8
sıbyan
mektebinin
bulunması
yangının
şehrin
fiziki
yapısı
üzerinde
yaptığı
olumsuz
etkinin
izlerinin
kısa
sürede
telafi
edildiğini
göstermesi
bakımından
önemlidir.(1316
tarihli
Hüdavendigar
Vilayeti
Salnamesi,
s.3S7.)
1922
Uşak
Yunan
Yangını;
Bu
yangında
Çakaloz
Cami
ve
içinde
bulunduğu
Kurtuluş
Mahallesi’
nin
yarısının,
Hamidiye
Mahallesi’
nin
tamamının,
Sarayaltı
Mahallesi’
nin
ve
Durak
Mahallesi’
nin
tamamının
yandığı
rivayet
edilir.
Çakaloz
Cami,
bu
yangın
sonrasında,
Sabah
Mahallesi
Şirketi
Hayriye’
si
tarafından
yeniden
yaptırılmıştır.
3 people found this review helpful 👍